درچنين شرايطي و در كنار وجود مسائل متعدد ديگري كه به نوعي زندگي ساكنين شهرها را از ابعاد مختلف به محاصره خود درآورده به‌نظر مي‌رسد كه كار مديريت و كنترل شرايط زندگي امري بسيار پيچيده و دشوار باشد.
محمد حقاني، رئيس كميته محيط‌زيست شوراي شهر تهران در مصاحبه با همشهري در توضيح يكي از مهم‌ترين مشكلاتي كه شهر با آن دست به گريبان است، به آلودگي هوا اشاره كرد و گفت: كاهش آلودگي‌هاي متعدد زيست‌محيطي كه سلامت انسان و بهداشت محيط را تهديد مي‌كند، مستلزم سياست‌ها، برنامه‌ها و اقدامات اجرايي، متناسب و يكپارچه است. اين درحالي است كه به گفته حقاني با وجود آنكه اقدامات مناسب در تصميمات و مصوبات برنامه و بودجه مديريت شهري به خوبي قابل رصد و كنترل است اما در سياست‌ها و برنامه‌هاي اجرايي دولت ملي و محلي كمتر به آن توجه شده است. وي به همين دليل از عدم‌پايبندي دولت به پرداخت تعهدات مالي و قانوني خود در قبال شهرداري تهران و نيز عدم‌اولويت حمل‌ونقل عمومي با محوريت مترو، كمبود فضاي سبز و نبود مديريت بهينه پسماند و ديگر آلاينده‌هاي زيست‌محيطي در شهرداري تهران انتقاد كرد و گفت: اين يك واقعيت تلخ است كه بدون حل دوگانه گفتار و عمل چه در سطح ملي و چه محلي همه دغدغه‌ها در مورد مديريت آلاينده‌هاي زيست‌محيطي در حد گفتار و نوشتار باقي خواهد ماند.
به گزارش همشهري، منحني‌هاي وضعيت آلودگي هواي تهران پس از سال ۷۹ نشانگر روند افزايشي آلودگي هوا تا سال ۸۰ و سپس تثبيت و كاهش آن به‌طور تدريجي تا سال ۸۵ (به‌رغم افزايش روزانه صدها خودرو به شهر تهران) بود. اين نمودار‌ها اما متأسفانه از سال۸۶ بيانگر افزايش مجدد روزهاي ناسالم بودند. از اين‌رو رئيس كميته محيط‌زيست شوراي شهر تهران اظهار اميدواري كرد كه شوراي شهر و شهرداري تهران با توجه به چالش آلودگي‌هاي زيست‌محيطي حداقل از سال آينده اولويت اصلي خود را بر محورهاي محيط‌زيست شهر تهران متمركز كنند و از شروع پروژه‌هاي بلندپروازانه كه در عمل مغاير با كاهش آلودگي‌هاي زيست‌محيطي است، جلوگيري به عمل آورند. حقاني همچنين با خطاب قراردادن دولت و مجلس شوراي اسلامي خواستار عمل‌كردن دولت به تعهدات قانوني‌اش درقبال توسعه حمل‌ونقل ريلي و عمومي در زمان مقرر شد.
شايد بتوان با اشاره‌اي مختصر به برخي مصوبات شوراي شهر تهران از تلاش‌هاي اين نهاد براي كاهش آلودگي هوا در قالب مصوبات متعدد نمونه‌هايي را يادآوري كرد؛ ازجمله پيگيري اقدامات اجرايي براي معاينه فني خودروهاي شهر تهران، ساماندهي فعاليت‌هاي مشاغل و صنايع آلاينده، الزام شهرداري به توجيه فني، اقتصادي و محيط‌زيستي تمام طرح‌ها و پروژه‌هاي زيربنايي و پيشنهاد به دولت براي كنترل بنزين (از جمله آلاينده‌هاي خاص بخارات بنزين) در هواي شهر تهران. با اين همه از نظر حقاني در شرايط كنوني وضع به‌گونه‌اي است كه به‌نظر مي‌رسد استراتژي جدي و ضروري‌تري از توسعه حمل‌ونقل عمومي با محوريت مترو براي كنترل و كاهش آلودگي‌هاي هواي تهران وجود نداشته باشد، اما استراتژي دوم به گفته اين عضو شوراي شهر مي‌تواند حفظ باغات و احياي رود دره‌ها و ريه‌هاي تنفسي شهر تهران باشد. بنابراين حقاني معتقد است چنانچه از سال آينده به بعد تمركز مديريت محلي تهران بر محيط‌زيست، سلامت و بهداشت شهري معطوف شود اميد آن مي‌رود كه ظرف 10سال بتوان حداقل به كنترل آلاينده‌ها دست يافت اما در غيراين صورت ما در آينده با بحران‌هاي شديدتر و جدي‌تري مواجه خواهيم شد.
اهميت جذب مشاركت‌هاي مردمي
از نظر مجيد ابهري، استاد جامعه‌شناس و رفتارشناسي اساسا بدون حضور فعالانه شهروندان توانمندترين مديريت‌هاي شهري نيز در ايفاي رسالت خود توفيق چنداني نخواهد يافت. اين استاد دانشگاه اصلي‌ترين علت عدم‌حصول مسئوليت شهروندي را ارائه ندادن الگوهاي رفتاري مناسب يا ناقص از سوي والدين، آموزگاران، مربيان، دولتمردان دانست و گفت: وقتي پدري زباله‌هاي خود را از ماشين به بيرون پرتاب مي‌كند و توجهي به مصرف درست آب، برق وگاز ندارد چگونه مي‌توانيم از فرزندان اين خانواده توقع درست‌انديشي داشته باشيم؟ به گفته ابهري هنوز نظام خدمات شهري به‌طور سيستماتيك برنامه‌هاي جذب مشاركت را اجرايي نكرده است. يكي از ابزارهاي مشاركت به‌كارگيري ظرفيت‌هاي سمن‌ها يا تشكل‌هاي مردمي است. از طرفي راه‌اندازي كمپين‌ها نيز به‌طورنمادين مي‌تواند عاملي درتشويق و تحريك ديگران باشد.
نظر شما